Jeśli chcemy zapewnić dobre warunki życia kolejnym pokoleniom, to musimy już teraz przygotować się do dzielenia zasobami, zmniejszając jednostkowo ich zużycie. To jest nasza najlepsza inwestycja w przyszłość – mówi Dalida Gepfert, Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny Veolii Energii Poznań S.A.
Jesteśmy świadkami dużych zmian w energetyce, jakie mają one znaczenie dla mieszkańców? Czy wymiana źródeł wytwarzania energii wystarczy aby zapewnić sukces transformacji energetycznej?
Uważam, że transformacja energetyczna powinna być czymś więcej niż tylko czysto technicznym przedsięwzięciem polegającym jedynie na zastąpieniu węgla innymi paliwami i źródłami energii. W moim przekonaniu proces zmian, których Veolia jest czynnym uczestnikiem, to szansa oraz impuls do budowy prawdziwie nowoczesnego systemu energetycznego, który nie tylko zapewni odpowiednią ochronę środowiska i zabezpieczy potrzeby konsumentów, ale również włączy ich w świadome działania na rzecz zmian.
To prawda, ale konieczna jest wymiana źródeł wytwarzania.
Absolutnie tak. Od tego musimy zacząć. Veolia chce być liderem ekologicznej transformacji energetycznej. Mamy bardzo konkretny i ambitny cel – wyeliminowanie węgla z procesu wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej do 2030 roku, a do 2050 roku zakładamy osiągnąć pełną neutralność klimatyczną. Dlatego planujemy budowę bloków gazowych na terenie elektrociepłowni Karolin o łącznej mocy ciepłowniczej do 320 MWt i mocy elektrycznej do 200 MWe. Pierwsze wyprodukowane w nich ciepło trafi do odbiorców w Poznaniu w sezonie grzewczym 2026/2027. Po uruchomieniu bloków gazowych wyłączymy z eksploatacji dwa najstarsze bloki węglowe co wpłynie na ograniczenie zużycia węgla o 400 tys. ton rocznie. Wówczas w połączeniu z biomasą i ciepłem z ITPOK zmniejszymy udział węgla w naszym miksie paliwowym do 25%.
Gaz traktuje się jednak jako rozwiązanie czasowe.
To prawda. Obecny rozwój technologiczny także w zakresie OZE niestety nie pozwala na całkowitą eliminację wykorzystania paliw kopalnych do produkcji energii cieplnej już teraz. Ciepła, w przeciwieństwie do energii elektrycznej, nie da się przesyłać na znaczne odległości. Zapewnienie mieszkańcom, szpitalom czy instytucjom publicznym bezpieczeństwa dostaw ciepła wymaga zagwarantowania stabilności źródła jego produkcji. Dlatego jedyną obecnie realną alternatywą dla węgla w ciepłownictwie jest gaz, który daje szansę na znaczne i szybkie zmniejszenie emisyjności produkcji. Wykorzystanie paliwa gazowego oznacza także brak odpadów paleniskowych.
Nie oznacza to jednak, że ograniczamy swoje myślenie jedynie do gazu. Veolia stosuje także inne rozwiązania i technologie, które już teraz pozwalają nam minimalizować straty energii lub ją odzyskiwać, a w przyszłości zbliżą nas do osiągnięcia całkowitej neutralności klimatycznej. Jedną z takich inwestycji jest m.in. budowany właśnie w poznańskiej elektrociepłowni Karolin akumulator ciepła. Jest on niczym wielki 63-metrowy termos mieszczący 24 000 m³ wody, co oznacza pojemność zbliżoną do ośmiu basenów olimpijskich. Będzie służył do magazynowania powstających nadwyżek ciepła z produkcji energii elektrycznej, które zamiast tracić w chłodniach będziemy gromadzić i przy odpowiednim zapotrzebowaniu na ciepło wysyłać do miejskiej sieci ciepłowniczej i dostarczać naszym klientom.
A na czym polega odzysk energii?
Krótko rzecz ujmując, ciepło zamiast ze spalania węgla i inny paliw nieodnawialnych pozyskiwane jest z tzw. ciepła odpadowego, powstającego w trakcie różnych procesów przemysłowych. Takie ciepło jest przeważnie traktowane jako produkt uboczny, niewykorzystywany i zwyczajnie emitowany do atmosfery. Veolia Energia Poznań od wielu lat prowadzi wspólnie z partnerami inwestycje i wdrożenia w tym obszarze. Możemy się pochwalić instalacją odzysku ciepła generowanego podczas pracy sprężarek w odlewni w fabryce Volkswagena. Uruchomiliśmy także, pierwszą tego typu w Polsce, instalację odzysku ciepła ze ścieków w oczyszczalni w Szlachęcinie. Ciepło produkowane jest tam przez pompy ciepła zasilane energią elektryczną powstającą w kogeneracji gazowej. Magazynowanie ciepła, w akumulatorze o którym wspominałam wcześniej, można także potraktować jako jego odzysk. Wszystkie te projekty służą poprawie efektywności energetycznej i już dziś zapewniają możliwość odzysku ciepła oraz jego produkcję z paliw alternatywnych w stosunku do węgla.
Czyli współpraca z innymi podmiotami jest równie istotna z punktu widzenia transformacji energetycznej?
Pokuszę się nawet o stwierdzenie, że dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej nie zakończy się sukcesem, jeżeli w ten proces nie włączą się wszyscy, zaczynając od rządzących poprzez przemysł, a na odbiorcach kończąc. Konieczne jest zaangażowanie prosumentów indywidualnych, ale także klastrów energii, a w przyszłości być może również spółdzielni energetycznych. My, jako Veolia podejmujemy działania, aby zapewnić mieszkańcom przyszłość wolną od węgla i będziemy realizować naszą transformację konsekwentnie, ale też w sposób odpowiedzialny, uzasadniony ekonomicznie i środowiskowo. Ciepło systemowe ma szczególną rolę do odegrania w walce z niską emisją dlatego musimy zapewnić jego konkurencyjność i zrobić wszystko żeby koszty transformacji nie przełożyły się w pełni na odbiorców. W przeciwnym razie mogłoby to doprowadzić do pogłębienia się zjawiska ubóstwa energetycznego.
Uruchomiliście także program „Wielkopolska Energia”, na czym on polega?
Rozpoczęliśmy wdrażanie naszego programu transformacji. Jako jedna z największych firm energetycznych nie tylko w Poznaniu ale także w całej Wielkopolsce chcemy wziąć na siebie rolę inicjatora zmian służących transformacji energetycznej. To właśnie dlatego uruchomiliśmy program „Wielkopolska Energia” i chcemy wyzwolić pozytywną energię tak bardzo potrzebną do zmian. Program ma być platformą do wymiany doświadczeń i dyskusji o kierunkach rozwoju czy możliwych nowych rozwiązaniach w obszarze ciepłownictwa i energetyki. Będziemy również zachęcać inne firmy, samorządy czy NGO z aglomeracji poznańskiej do współpracy oraz tworzyć i inwestować w kolejne projekty z zakresu ekologicznej transformacji energetycznej.
Jakie innowacje mogą wspierać proces osiągnięcia neutralności klimatycznej?
Zmniejszanie wpływu na klimat nie może polegać tylko na wymianie źródeł energii na takie, które emitują mniej CO2. Trzeba również zadbać o podnoszenie efektywności dystrybucji ciepła oraz efektywności energetycznej budynków. Veolia realizuje te cele w Poznaniu poprzez m.in. budowanie nowoczesnych sieci ciepłowniczych wyposażonych już w rozwiązania telemetryczne. Wprowadzamy także rozwiązania z obszaru Smart City, które w oparciu o pozyskiwane w czasie rzeczywistym dane dotyczące funkcjonowania systemu, dzięki zaawansowanym narzędziom analitycznym, umożliwiają optymalizację jego pracy.
Często mówi Pani o efektywności energetycznej. Czy jest to tylko sposób na generowanie wymiernych oszczędności?
W moim przekonaniu pojęcie efektywności energetycznej powinno się mocno kojarzyć z działaniami prośrodowiskowymi i prospołecznymi. Poprawa efektywności energetycznej budynku jest istotnym narzędziem łagodzącym tzw. ubóstwo energetyczne, ponieważ realnie wpływa na obniżenie kosztów eksploatacyjnych lokalu. Zmniejszenie poboru energii elektrycznej i cieplnej w mieszkaniach czy biurowcach oznacza również redukcję ilości dwutlenku węgla emitowanego do atmosfery w procesie wytwarzania energii, a za tym idzie poprawa jakości powietrza. Wyższa sprawność i lepsze wykorzystanie zasobów są ściśle powiązane z kontrolą ich użycia. Veolia dysponuje zaawansowanymi urządzeniami pomiarowymi oraz oprogramowaniem do ich analizy. Dzięki nim możemy precyzyjnie określić jaką ilość energii potrzebuje dany budynek aby zapewnić komfort jego użytkownikom. Tym sposobem nie generujemy strat, a to ważne także w długofalowej perspektywie. Jeśli chcemy zapewnić godne warunki życia kolejnym pokoleniom, to musimy już teraz przygotować się do dzielenia zasobami, zmniejszając jednostkowo ich zużycie. To jest nasza najlepsza inwestycja w przyszłość.
Co zatem mogą zrobić mieszkańcy bloku aby podnieść jego efektywność energetyczną i obniżyć swoje rachunki?
Każdy z nas z biernego odbiorcy energii może stać się aktywnym uczestnikiem rynku poprzez zmianę swojego podejścia do energetyki. Chciałabym tutaj podkreślić znaczenie oszczędzania i racjonalnego korzystania z energii cieplnej, którą Veolia Energia Poznań dostarcza mieszkańcom. Im mniej jej zostanie zużyte, tym mniej będziemy musieli jej wyprodukować i proszę mi wierzyć, że dokładnie na tym nam zależy. Poznaniacy mogą obniżyć swoje rachunki m.in. poprzez zmniejszenie temperatury w pomieszczeniu i utrzymywanie jej na poziomie 20 stopni Celsjusza w sezonie grzewczym. W zależności od powierzchni, zmniejszenie ogrzewania o 2 stopnie skutkuje mniejszym o 10-20% zużyciem ciepła. To podstawy, natomiast Veolia, na wniosek właściciela lub zarządcy budynku, może przygotować usługę oszczędzania energii skrojoną na miarę danej nieruchomości. Tym sposobem można wygenerować oszczędności na poziomie 7-10% w skali roku w budynku mieszkalnym. Zatem zachęcam wszystkich do szukania proefektywnościowych możliwości dopasowanych do realnych potrzeb. Veolia Energia Poznań jest otwarta na współpracę i chętnie pomoże w przygotowaniu odpowiednich narzędzi czy rozwiązań technicznych.
Źródło: Głos Wielkopolski
